Blog
Przejmij kontrolę nad swoimi pieniędzmi

12.08.2020

Czym jest recesja

Czym jest recesja

"Niektórych rekordów nie da się pobić. Pomyślmy o bramkach Alana Shearera w Premier League, 100 pkt w jednym meczu koszykarza Wilta Chamberlaina czy zwycięstwach Eddy'ego Merckxa w kolarstwie. Dane o PKB w strefie euro za II kw. również powinny znaleźć się na tej liście? " to cytat analityków holenderskiego banku ING podsumowujący publikowane ostatnie dane na temat kondycji europejskiej gospodarki w minionym kwartale.

Czym jest recesja, co oznacza i jakie są jej konsekwencje, na te pytania postaram się odpowiedzieć w poniższym wpisie.

Definicja recesji

Po podjęciem recesji kryje się przejściowe pogorszenie koniunktury gospodarczej, podczas którego handel i działalność przemysłowa ulegają ograniczeniu i jest na ogół identyfikowana przez spadek produktu krajowego brutto (PKB) w dwóch kolejnych kwartałach.

Tyle definicji, w prostym języku postaram się to przedstawić w formie analogii.

Pomyślmy, że Polska jest gospodarstwem domowym. Jak to bywa w takich sytuacjach (albo jak powinno być) dorośli pracują i sprawiają, że gospodarstwo domowe ma dochód: Ojciec pracuje w fabryce, produkując rowery, a Mama prowadzi własny gabinet kosmetyczny. W dobrych czasach fabryka daje tacie podwyżkę a dzięki temu, że coraz więcej osób korzysta z usług i je poleca, biznes mamy się rozwija. Dochody gospodarstwa domowego rosną, a rodzina ma teraz więcej pieniędzy do wydania.

Następnie uderza COVID. Działalność fabryki zostaje ograniczona, a gabinety kosmetyczne przestają działać. Fabryka rowerów ogranicza produkcję, dzięki czemu tato zarabia mniej a gabinet mamy w ogóle jest zamknięty. Dochody gospodarstwa domowego mocno spadają.

Na tle kraju ten dochód gospodarstwa domowego nazywa się PKB - wartością rynkową wszystkich wytworzonych dóbr i usług końcowych.

Gdy PKB spada w dwóch kolejnych kwartałach, kraj znajduje się w recesji.

Co się dzieje podczas recesji?

Kiedy dochody gospodarstwa domowego spadają, rodzina ma mniej pieniędzy do wydania. Jeżeli tak się dzieje, z uwagi na niepewną sytuację mogą zdecydować się na odroczenie dużych wydatków - zmiany mieszkania na większe, zakupu nowego samochodu czy drogich wakacji. Starają się też ograniczać bieżące potrzeby, takie jak zakupy bardziej luksusowych towarów i usług, jedzenie na mieście itd.

Jeżeli okazuje się, że zmniejszony dochód jest niewystarczający do bieżącego utrzymania rodziny, zapewne będą szukać oszczędności, sprzedadzą część majątku jaki posiadają, albo pożyczą pieniądze w nadziei, że będzie ich stać na spłatę długu w przyszłości. Co bardziej przezorniejsi zaczną myśleć o nauczeniu się nowych umiejętności czy kompetencji i przykładowo we wspomnianej rodzinie, tato zakupi narzędzia rowerowe a bazując na swoich umiejętnościach będzie po godzinach prowadził niewielki serwis rowerowy, mama natomiast zapisze się na kurs, który sprawi, że w jej gabinecie będzie dostepny większy wachlarz usług dla kobiet. Takie działania sprawią, że łatwiej będą mogli poradzić sobie z recesją a w przyszłości, kiedy zmienią się okoliczności będą mogli zwiększać swoje dochody.

Podobnie dzieje się z krajem - kiedy PKB spadnie, rządzący muszą równoważyć budżet i ograniczyć wydatki zarówno te duża jak i małe. Jednocześnie powinni też inwestować, czy to w społeczeństwo, czy w infrastrukturę, abyśmy jako państwo byli przygotowani na wszystko, co przyniesie przyszłość i mogli wyjść z niej mocniejsi.

Jak wygląda recesja?

Tak jak są cztery pory roku, tak też występują cztery pory w cyklu gospodarczym. Recesja to jeden z czterech scenariuszy, pozostałe to wzrost, inflacja i deflacja.

W czasie recesji perspektywy są ponure, a zainteresowanie towarami i usługami maleje. Produkcja zwalnia, rośnie bezrobocie, a ludzie ograniczają się do niezbędnych artykułów. Wraz ze spadkiem popytu maleje produkcja. W czasie recesji inwestorzy stają się bardziej ostrożni, banki ograniczają udzielanie kredytów, dlatego transakcje robione są głównie ze środków własnych.

Recesja najlepiej kojarzy się z zimą. Dni są krótkie, noce długie. Pragniemy słońca i ciepła, ale najczęściej jest zimno i ponuro. Zimą ludzie ciepło się ubierają, przebywają w pomieszczeniach i starają się zachować ciepło. Z niecierpliwością czekają na pierwszy dzień wiosny.

Jednak w przeciwieństwie do sezonów klimatycznych cykle gospodarcze nie następują po sobie. Nie ma ustalonej reguły mówiącej, że wzrost poprzedzać będzie recesja, która następnie ustąpi okresom inflacji lub odwrotnie. Nie ma również ustalonych ram czasowych dla każdego okresu gospodarczego. W przypadku pór roku, wiemy kiedy mniej więcej przyjdzie wiosna, lato, kiedy możemy spodziewać się zimy, trudniej niestety to przewidzieć jeżeli chodzi o otoczenie gospodarcze.

Jak zachować się podczas recesji?

Nie ma jednoznacznych recept i sposobów na bezbolesne przejście tego okresu, jednak postaram się w kilku punktach coś podpowiedzieć:

1. Po pierwsze i najważniejsze - NIE PANIKUJ. To co najbardziej przeszkadza to emocje, które uniemożliwiają realną ocenę sytuacji. Jako ludzie mamy tendencje do działania w oparciu o nie a tutaj trzeba je absolutnie wyłączyć. Pod wpływem emocji nie warto ani kupować, ani sprzedawać bo prawie na 100% nic dobrego z tego nie wyniknie.

2. Przejrzyj swoje wydatki, popatrz jak ma się to do Twoich dochodów. Być może warto z czegoś zrezygnować, zmniejszyć intensywność lub poszukać tańszej alternatywy.

3. Pomyśl nad swoimi celami długoterminowymi. Jak są ważne, kiedy chcesz je osiągnąć i jakimi metodami zamierzasz to zrealizować. Pamiętaj o większych wydatkach, które mogą się pojawić bo lepiej jest je przewidzieć wcześniej i zabezpieczyć odpowiednie środki na te cele.

4. Wzmocnij fundusz bezpieczeństwa. W czasach wzrostu gospodarczego mogłeś czuć się komfortowo, wydawałeś więcej pieniędzy uspokojony swoją sytuacją i tym co działo się na rynku pracy. W czasach recesji firmy zwalniają pracowników, pilnując swoich kosztów a przez to wzrasta bezrobocie. Dłużej też trwa poszukiwanie zatrudnienia, dlatego należy zabezpieczyć środki, aby do ewentualnej utraty pracy móc podejść spokojnie, wiedząc, że posiada się oszczędności stanowiące wielokrotność naszych miesięcznych wydatków. Taki fundusz bezpieczeństwa działa jak parasol ochronny ? umożliwia zabezpieczenie siebie i rodziny a później skupienie się na poszukiwania nowego zajęcia zgodnie z naszymi oczekiwaniami i kwalifikacjami.

Pamiętajmy, że to nie jest pierwsza recesja, którą doświadcza Polska, choć wiele wskazuje, że może być najbardziej poważna. W takim okresie niezwykle istotne jest podejmowanie właściwych decyzji finansowych bo to umożliwi przejście przez sztorm bez szwanku.

Top